مردی به دلیل تلاش برای جمعآوری تمام عناصر جدول تناوبی با ۱۰ سال زندان روبهرو شد

در دنیای علم و سرگرمی، گاهی اشتیاق به کشف و جمعآوری میتواند به مسیرهای غیرمنتظره و حتی خطرناکی منجر شود. یک مرد ۲۴ ساله استرالیایی به نام امانوئل لیدن (Emmanuel Lidden) که هدفش جمعآوری تمام عناصر جدول تناوبی بود، حالا به دلیل سفارش آنلاین پلوتونیوم – یک ماده رادیواکتیو و خطرناک – با اتهام نقض قوانین منع گسترش تسلیحات هستهای استرالیا مواجه شده است.
این جرم میتواند تا ۱۰ سال زندان برای او به همراه داشته باشد. این خبر، بحثهایی درباره مرز بین کنجکاوی علمی و رفتار غیرقانونی به راه انداخته است.
به گزارش رصد 100 به نقل از وبسایت Oddity Central، در این پست خبری، جزئیات این ماجرا، انگیزههای لیدن، پیامدهای قانونی و پرسشهای اخلاقی مرتبط را بررسی میکنیم.
ماجرای یک سفارش غیرعادی: از سرگرمی به جرم
داستان از آگوست ۲۰۲۳ آغاز شد، زمانی که لیدن، ساکن سیدنی، تصمیم گرفت نمونهای از پلوتونیوم را از یک منبع آنلاین خارجی سفارش دهد. او که خود را “شیفته علم” (Science Nerd) توصیف کرده، قصد داشت مجموعهای کامل از ۱۱۸ عنصر جدول تناوبی را تکمیل کند، حتی عناصری که به دلیل خاصیت رادیواکتیو و خطرناکشان به شدت کنترل میشوند. اما این سفارش به جای اینکه به دستش برسد، توجه مقامات را جلب کرد. وقتی بسته به گمرک استرالیا رسید، مأموران فدرال وارد عمل شدند و لیدن دستگیر شد.
پلوتونیوم، عنصری که بیشتر به خاطر استفاده در سلاحهای هستهای شناخته میشود، تحت قوانین بینالمللی و ملی به شدت محدود است. وارد کردن آن بدون مجوز نه تنها غیرقانونی است، بلکه خطری جدی برای امنیت عمومی محسوب میشود. لیدن در دادگاه به جرم خود اعتراف کرد، اما وکیلش ادعا میکند که او هیچ نیت شومی نداشته و این کار صرفاً از روی “سادگی و نادانی” انجام شده است.
انگیزه لیدن: شیفتگی علمی یا خطایی بزرگ؟
وکیل لیدن، جان ساتن، در دادگاه منطقهای داونینگ سنتر سیدنی در روز جمعه گذشته (۲۸ مارس ۲۰۲۵) اظهار داشت: “او این اقلام را با نیت شوم وارد نکرده یا نگه نداشته است… این جرایم از روی نادانی محض انجام شدهاند.” به گفته وکیل، لیدن یک “دیوانه یا دانشمند دیوانه با برنامهای شریرانه” نیست، بلکه فردی است که از کودکی رویای جمعآوری عناصر جدول تناوبی را در سر داشته، حتی عناصری مانند اورانیوم و پلوتونیوم که دسترسی به آنها برای افراد عادی تقریباً غیرممکن است.
جدول تناوبی، که در سال ۱۸۶۹ توسط دمیتری مندلیف طراحی شد، شامل ۱۱۸ عنصر شناختهشده است که از هیدروژن سبک تا عناصر سنگین و ناپایدار مثل اوگانسون را در بر میگیرد. بسیاری از علاقهمندان به علم سعی میکنند مجموعههایی از عناصر پایدار و بیخطر مانند کربن، گوگرد یا طلا را جمعآوری کنند، اما لیدن پا را فراتر گذاشت و به سراغ مواد رادیواکتیو رفت که در نهایت او را به دردسر انداخت.
پیامدهای قانونی: حکمی در انتظار
لیدن به نقض قانون منع گسترش تسلیحات هستهای استرالیا (Nuclear Non-Proliferation Act) متهم شده است، جرمی که حداکثر مجازات آن ۱۰ سال زندان است. دادگاه قرار است در تاریخ ۱۱ آوریل ۲۰۲۵ (۲۲ فروردین ۱۴۰۴) حکم نهایی او را صادر کند.
با این حال، وکیلش امیدوار است که با توجه به فقدان نیت مجرمانه و سابقه تمیز لیدن، قاضی حکمی سبکتر صادر کند. این موضوع که او تنها یک نمونه کوچک سفارش داده و قصد استفاده عملی از آن (مثلاً ساخت بمب) نداشته، ممکن است در تصمیمگیری دادگاه تأثیر بگذارد.
خطرات پلوتونیوم: چرا اینقدر جدی است؟
پلوتونیوم یک فلز سنگین و رادیواکتیو است که در طبیعت به ندرت یافت میشود و بیشتر در رآکتورهای هستهای تولید میشود. این ماده نه تنها سمی است، بلکه اگر به درستی مدیریت نشود، میتواند تشعشعات خطرناکی منتشر کند که برای انسان و محیط زیست کشنده است.
حتی مقدار کمی از آن، اگر در دسترس افراد ناشناس قرار گیرد، میتواند به عنوان ماده اولیه برای سلاحهای کثیف (Dirty Bombs) استفاده شود. به همین دلیل، قوانین بینالمللی مانند معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) تجارت و جابهجایی آن را به شدت محدود کردهاند.
اینکه لیدن چگونه توانسته به یک منبع آنلاین برای خرید پلوتونیوم دسترسی پیدا کند، خود پرسشی است که مقامات در حال بررسی آن هستند. این موضوع نگرانیهایی درباره بازار سیاه مواد رادیواکتیو و امنیت سایبری ایجاد کرده است.
بحث اخلاقی و اجتماعی: کنجکاوی یا تهدید؟
این ماجرا پرسشهای جالبی را مطرح میکند: آیا باید اشتیاق علمی را تشویق کرد، حتی اگر به خطوط قرمز قانونی برسد؟ یا اینکه امنیت عمومی باید همیشه در اولویت باشد؟ از یک سو، لیدن میتواند نمادی از کنجکاوی بیپایان بشر باشد که علم را به پیش میبرد. از سوی دیگر، نادیده گرفتن قوانین و خطرات مرتبط با موادی مثل پلوتونیوم میتواند عواقب فاجعهباری داشته باشد.
برخی از کاربران شبکههای اجتماعی، مانند پستهایی که در X دیده شده، این داستان را با طنز نگاه کردهاند و لیدن را “قهرمان علم” نامیدهاند، اما دیگران او را بیمسئولیت دانستهاند. این دوگانگی نشاندهنده پیچیدگی موضوع است.
نتیجهگیری: سرنوشت یک رویای علمی
امانوئل لیدن حالا در آستانه تصمیمگیری سرنوشتسازی قرار دارد. آیا او به عنوان یک جوان کنجکاو که خطایی ناخواسته مرتکب شده بخشیده خواهد شد، یا به عنوان هشداری برای دیگران با مجازات سختی روبهرو میشود؟ این ماجرا یادآوری میکند که حتی نیتهای پاک هم میتوانند در دنیای پیچیده امروز به نتایج غیرمنتظرهای منجر شوند. شما چه فکر میکنید: آیا لیدن قربانی اشتیاق علمی خود است یا باید مسئولیت کامل اقداماتش را بپذیرد؟