در این مطلب سناریوهای محتمل افزایش حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۴ کارکنان بررسی می‌شود.

مبلغ دقیق جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ بر اساس نتیجه نشست‌های شورای عالی کار و تعیین حداقل حقوق کارگران برای سال ۱۴۰۴ مشخص خواهد شد که معمولاً در روزهای پایانی هر سال خواهد بود.

به گزارش فرارو، ​هر چند امسال، از سوی احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی «فراخوان پیشنهادات درباره تعیین دستمزد ۱۴۰۴ کارگران» اعلام شده است و ظاهرا نظر آن وزارت بر تغییر مبنایی نحوه افزایش حقوق سالانه است و نه صرفاً درصد افزایش آن، امّا به نظر می‌رسد با توجه به تبعاتی که تغییر یک‌باره مبانی نحوه تعیین دستمزد خواهد داشت و از طرفی همه آثار آن از قبل قابل پیش‌بینی نیست، در فرصت اندک باقیمانده عملیاتی نباشد.

محتمل‌ترین سناریوی افزایش حداقل حقوق اداره کار ۱۴۰۴

در ماده ۴۱ قانون کار، سه تکلیف برای تعیین حداقل حقوق ۱۴۰۴ و سال‌های دیگر مشخص شده است:

۱-هر سال، شورای عالی کار موظف است حداقل مزد کارگران را برای نقاط مختلف کشور و یا صنایع مختلف تعیین کند.
۲-درصد تورم اعلامی از طرف بانک مرکزی (مرکز آمار) در تعیین افزایش حقوق ۱۴۰۴ و حداقل مزد، مورد توجه قرار گیرد.
۳-حداقل حقوق، در حدی باشد که تا زندگی یک خانواده با تعداد متوسط بتواند با آن امرار معاش کرده و هزینه های عادی زندگی را تامین کند.

مشخص می‌شود که مرجع تعیین حقوق کارگران، شورایی به نام شورای عالی کار متشکل از نمایندگان کارگری، نمایندگان کارفرمایی و نمایندگان دولتی است. این شورا حتما باید با استناد به ماده ۴۱ قانون کار، از روی آمار و اطلاعات مربوط به تورم و هزینه سبد خانوار، حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ را تعیین کند.

دو مشکل اساسی در سوابق حقوق وزارت کار در سال‌های گذشته وجود داشته است. اول اینکه درصد تورم اعلامی از طرف مراجع رسمی، از درصد تورم واقعی کمتر بوده است. علاوه بر آن در شورای عالی کار نیز معمولا درصد افزایش حقوق، کمتر از درصد تورم موجود و هزینه سبد معیشت خانوار تعیین شده است.

این مساله باعث شده که حقوق کارگران هر ساله نسبت به افزایش هزینه های زندگی، عقب ماندگی بیشتری پیدا کند که این مساله در سال‌های اخیر خیلی بیشتر بود.

طبق آمار رسمی منتشره از طرف مراجع قانونی، درصد تورم کل ۱۴۰۳ به صورت زیر بوده است:

فروردین ۳۸.۸، اردیبهشت ۳۷، خرداد ۳۶.۱، تیر ۳۵.۵، مرداد ۳۴.۸، شهریور ۳۴.۲، مهر ۳۳.۶ و آبان ۳۳.۱ درصد. [مرکز آمار ایران-شاخص های کلان اقتصادی کشور بروز رسانی ۱۴۰۳/۰۹/۱۹]

طبق اظهارات یک فعال کارگری و با اخذ حداقل هزینه های واقعی، هزینه سبد مصرفی یک خانوار ۳.۳ نفره در شهریور ۱۴۰۳ ماهانه حدود ۳۶ میلیون تومان بوده است. حداقل حقوق و مزایای اداره کار برای کارگری با یک فرزند، ماهانه حدود ۱۰.۵ میلیون تومان بوده که اختلاف زیادی با هزینه های واقعی زندگی دارد.

نکته: برای نخستین بار، برای پرداخت حقوق کارکنان مشمول قانون کار شاغل در مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و شرکت‌های غیردولتی وابسته به صندوق‌های بیمه‌ای و بازنشستگی در تبصره بند ۸ بخشنامه مزد ۱۴۰۳ سقف پرداخت به میزان حداکثر (۷) برابر حداقل مزد ماهانه تعیین شد.

با توجه به مطالبی که گفته شد و همچنین در نظر گرفتن افزایش حقوق سال‌های گذشته، اگر نرخ تورم پایان سال و مبنای عملکرد شورای عالی کار را ۳۳ درصد در نظر بگیریم، به نظر می‌رسد برای افزایش حقوق ۱۴۰۴ کارگران عددی بین ۲۵ الی ۳۰ درصد خواهد بود.

بنابراین، اگر نرخ افزایش حقوق ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۳ را در خوشبینانه ترین حالت ۳۰ درصد در نظر بگیریم، جدول حقوق کارگران ۱۴۰۴ از روی جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ به صورت زیر پیش‌بینی می‌شود:

جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴

عنوان	مبلغ ۱۴۰۳	درصد افزایش احتمالی	مبلغ ۱۴۰۴
حداقل مزد روزانه	۲,۳۸۸,۷۲۸	۳۰	۳,۱۰۵,۳۴۶
حداقل حقوق ماهانه	۷۱,۶۶۱,۸۴۰	۳۰	۹۳,۱۶۰,۳۹۲
بن کارگری	۱۴,۰۰۰,۰۰۰	۱۵	۱۶,۰۰۰,۰۰۰
حق مسکن	۹,۰۰۰,۰۰۰	۵۵	۱۴,۰۰۰,۰۰۰
حق تاهل	۵,۰۰۰,۰۰۰	۲۰	۶,۰۰۰,۰۰۰
حق اولاد هر فرزند	۷,۱۶۶,۱۸۴	۳۰	۹,۳۱۶,۰۳۹
سایر سطوح مزدی	۱.۲۲P+۲۳۰۰۲۶		۱.۲p+۲۳۸۸۷۲
کل حقوق و مزایای کارگر با ۱ فرزند متاهل ۱۴۰۴ و ۱۴۰۳	۱۰۶,۸۲۸,۰۲۴	۳۰	۱۳۸,۴۷۶,۴۳۱

جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ به همراه مقایسه با دو سال قبل

برای اینکه درک بهتری از میزان حقوق سال 1404 به دست آورید، تمامی موارد مرتبط با حقوق سال 1404 را در جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ به همراه مقایسه با سال‌های قبل مشخص کرده‌ایم.

حداقل دستمزد روزانه	۱,۷۶۹,۴۲۸	۲,۳۸۸,۷۲۸	۳,۱۰۵,۳۴۶
حداقل دستمزد ماهانه	۵۳,۰۸۲,۸۴۰	۷۱,۶۶۱,۸۴۰	۹۳,۱۶۰,۳۸۰
مزد هر ساعت کاری	۲۴۱,۲۸۶	۳۲۵,۸۸۸	۴۳۱,۲۹۹
مزد هر ساعت اضافه کاری	۳۳۷,۸۰۰	۴۶۹.۶۰۷	۵۹۲,۸۳۹
حق مسکن	۹,۰۰۰,۰۰۰	۹,۰۰۰,۰۰۰	۹,۰۰۰,۰۰۰
بن خواربار	۱۱,۰۰۰,۰۰۰	۱۴,۰۰۰,۰۰۰	۱۴,۰۰۰,۰۰۰
پایه سنوات( افراد با حداقل ۱ سال سابقه کار)	۲,۱۰۰,۰۰۰	۲,۱۰۰,۰۰۰	۲,۱۰۰,۰۰۰
حق اولاد (یک فرزند)	۵,۳۰۸,۲۸۴	۷,۱۶۶,۱۸۴	۹,۳۱۶,۰۳۸
حق اولاد (دو فرزند)	۱۰,۶۱۶,۵۶۸	۱۴,۳۳۲,۳۶۸	۱۸,۶۳۲,۰۷۶
حق تاهل	–	۵,۰۰۰,۰۰۰	۵,۰۰۰,۰۰۰
حداقل حقوق کارگران متاهل بدون فرزند (با حداقل یکسال سابقه کار)	۷۳,۰۸۲,۸۴۰	۹۹,۶۶۱,۸۴۰	۱۲۱,۱۶۰,۳۸۰
حداقل حقوق با یک فرزند	۸۰,۴۹۱,۱۲۴	۱۰۸,۹۲۸,۰۲۴	۱۳۲,۵۷۶,۴۱۸
حقوق فرد مجرد بدون سابقه و فرزند (بدون کسر حق بیمه)	۷۳,۰۸۲,۸۴۰	۹۴,۶۶۱,۸۴۰	۱۱۶,۱۶۰,۳۸۰

جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ قانون کار (بر حسب ماه‌های ۳۰ و ۳۱ روز)

با توجه به اینکه برخی از ماه‌ها 30 روز و برخی دیگر 31 روز دارند، در این قسمت تمامی جزئیات حقوق و دستمزد کارمندان را به تفکیک 30 روز و 31 روز توضیح دادیم. حق تاهل به عنوان حقی که برای اولین بار به کارمندان پرداخت می‌شود، 500 هزارتومان است و به کارمندان زن و مرد متاهل پرداخت می‌شود.

مزد ۱۴۰۴ قانون کار (روزانه)	۳,۱۰۵,۳۴۶	۳,۱۰۵,۳۴۶
حقوق ۱۴۰۴ قانون کار (ماهانه)	۹۳,۱۶۰,۳۸۰	۹۶,۲۶۵,۷۲۶
بن کارگر ۱۴۰۴ قانون کار	۱۴,۰۰۰,۰۰۰	۱۴,۰۰۰,۰۰۰
حق مسکن ۱۴۰۴ قانون کار	۹,۰۰۰,۰۰۰	۹,۰۰۰,۰۰۰
حق تاهل ۱۴۰۴	۵,۰۰۰,۰۰۰	۵,۰۰۰,۰۰۰
حق اولاد یا عائله مندی برای ۱ فرزند (معادل ۳ روز حداقل مزد ۱۴۰۴)	۹,۳۱۶,۰۳۸	۹,۳۱۶,۰۳۸
حق اولاد یا عائله مندی برای ۲ فرزند (معادل ۶ روز حداقل مزد ۱۴۰۴)	۱۸,۶۳۲,۰۷۶	۱۸,۶۳۲,۰۷۶
مزد هر ساعت کار عادی	۴۳۱,۲۹۹	۴۳۱,۲۹۹
پایه سنوات ۱۴۰۴ برای هر روز (به شرط داشتن یکسال سابقه کار)	۲,۱۰۰,۰۰۰	۲,۱۷۰,۰۰۰
عیدی سال ۱۴۰۴ (حداقل)	۱۴۳.۳۲۳.۶۸۰	۱۴۳,۳۲۳,۶۸۰
فوق العاده هر ساعت اضافه کاری ۱۴۰۴	۵۹۲,۸۳۹	۵۹۲,۸۳۹

توجه شود که جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ ارائه شده صرفا یک پیش‌بینی از اطلاعات مربوط به تورم و سوابق افزایش‌های مزدی سال‌های گذشته بوده و قابلیت استناد ندارد.

نکته مهم این است که هر چند ممکن است حقوق وزارت کار در سال ۱۴۰۴ از روی درصد تورمی تعیین شود، ولی به دلیل عقب افتادگی درآمد هزینه از سال‌های گذشته، باعث می‌شود که این افزایش فاصله درآمد و هزینه کارگران را جبران نکند.

جدول کامل و واقعی حقوق و دستمزد ۱۴۰۴ پس از تصویب بخشنامه مزد با اعداد و ارقام واقعی بروزرسانی خواهد شد. معمولا حقوق وزارت کار ۱۴۰۴ مانند سال‌های قبل، در اواخر اسفند ماه تصویب خواهد شد که کارگران مشمول قانون کار و کارفرمایان می‌توانند پس از مصوبه مربوطه از جدول حقوق و دستمزد استفاده کنند.

عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴، گفت: افزایش حقوق کارگران، باید متناسب با میزان حقوق های بخش دولتی و مستمری بگیران باشد لذا به نظر من چون حقوق کارمندان ۲۸ درصد افزایش داشته حقوق کارگران هم ۳۰ درصد افزایش خواهد داشت.

آقای جبار کوچکی نژاد اظهار داشت: در خصوص حقوق کارگران هنوز تصمیمی گرفته نشده است؛ به اعتقاد من دولت در این بخش باید به تمامی اقشار اعم از حقوق بگیران و کسانی که اصلا حقوقی دریافت نمی کنند طرح های حمایتی در قالب یارانه و یا کالابرگ پرداخت کند.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی در خصوص میزان احتمالی افزایش حقوق کارگران در پایان سال، بیان کرد: من اعتقاد دارم که افزایش حقوق کارگران، باید متناسب با میزان حقوق های بخش دولتی و مستمری بگیران باشد؛ به نظر من افزایش ۳۰ درصدی مناسب است؛ لذا چون حقوق کارمندان ۲۸ درصد افزایش داشته، حقوق کارگران هم احتمالا ۳۰ درصد افزایش داشته باشد. البته این میزان حقوق قطعا با معیشت کارگران همخوانی ندارد اما افزایش بیش از حد هم می تواند مشکلات را تشدید کند.

آقای کوچکی نژاد در پایان با اشاره به میزان سبد معیشتی خانوار، اظهار کرد: سبد معیشتی خانوار بستگی به تعداد افراد دارد اما هر فرد حداقل ۱۵ میلیون تومان، میزان هزینه‌‌اش در ماه است.

تاثیر مقررات قانون کار در حقوق کارگران

حق السعی کارگران صرفا موارد مندرج در جدول حقوق ۱۴۰۴ پیشنهادی نبوده و علاوه بر آن، مزایای دیگری نیز در قانون کار تعریف شده و همه کارگران حداقل قانون کار ۱۴۰۴ را دریافت نمی‌کنند. مواردی مانند اضافه کاری، شب کاری، جمعه کاری، نوبت کاری، ماموریت، مرخصی، عیدی و پاداش سنوات نیز در قانون کار تعریف شده که این موارد را مزایای به تبع مزد می‌گویند.

این مزایا از شرایط و ساعات کار از یک طرف و از مزد کارگر از طرف دیگر تبعیت می‌کند. بنابراین موارد اشاره شده از قانون کار نیز از حداقل حقوق تعیین شده ۱۴۰۴ در وزارت کار تاثیر می‌پذیرد.

همچنین کارگرانی که در سال گذشته حقوق بالاتر از حداقل حقوق قانون کار را دریافت می کرده اند، افزایش مزد آنان در سال ۱۴۰۴ از فرمول سایر سطوح مزدی انجام می‌شود.

چون مزایای گفته شده با اخذ مزد و حقوق کارگر محاسبه می‌شوند، بنابراین هر چقدر مبلغ حقوق کارگر در سال ۱۴۰۴ بالاتر باشد، سایر مزایای تبعی مزد نیز بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، عیدی و پاداش کارگری که حقوق بالاتری دریافت می‌کند نسبت به کارگری با حقوق پایین تر، بیشتر خواهد بود.